صدای سخن عشق
 
قالب وبلاگ

کلامی درباره ی سند روایت توحیدیه

اگر چه در سند این روایت عالیة المضمون، فرد مجهولی به نام «عباس بن عَمرو فُقَیمی» وجود دارد، ولی مجهول بودن او، روایت را از حد مقبول بودن خارج نمی کند، زیرا؛

اولاً: مرحوم کلینی چهار بار از این روایت در کافی استفاده نموده است:

1) در باب «حدوث العالم و إثبات المحدث» جلد 1 صفحه ی 80 روایت 5

2) در باب «إطلاق القول بأنّه شیءٌ» جلد 1 صفحه ی 83 روایت 6

3) در باب «بابٌ آخر و هو من باب الأوّل» جلد 1 صفحه ی 108 روایت 2

4) در باب «الإضطرار الی الحجّة» جلد 1 صفحه ی 168 روایت 1

ثانیاً: شیخ صدوق در کتاب «توحید» آن را بطور کامل ذکر کرده است، که مستند ما نقل شیخ صدوق بود. بنابراین، اعتماد شیخ صدوق به آن، در کتاب توحیدش که روایات عقائدی را نقل می نماید (نه روایات فقهی که مظنونات در آن، تعبّداً حجّتند)، اطمینان به صدور آن روایت از معصوم را تقویت می نماید.

ثالثاً: صاحب «احتجاج»، احمد بن علی طَبَرسی، از علماء قرن ششم، که در مقدمه ی کتابش می نویسد: «و لا نأتی فی أکثر ما نورده من الأخبار بإسناده إما لوجود الإجماع علیه أو موافقته لما دلت العقول إلیه أو لاشتهاره فی السیر و الکتب بین المخالف و المؤالف إلا ما أوردته عن أبی محمد الحسن العسکری علیه السلام، فإنّه لیس فی الاشتهار على حد ما سواه و إن کان مشتملا على مثل الذی قدمناه فلأجل ذلک ذکرت إسناده‏»، آن را در کتاب خود، احتجاج، ذکر نموده است.

رابعاً: مهمترین دلیل اینکه مبنای ما، بنابر إطلاق ادله ی عرضه[1]، ابتداءاً بررسی متن روایات و تطبیق آن با قرآن است، اگر مخالف بودند یا مخالف نبودند، نوبت به بررسی سندی نمی رسد؛ یعنی در صورت عدم مخالفت، اخذ و در صورت مخالفت رد می شوند. و اگر پس از تطبیق با قرآن، مخالفت یا عدم مخالفت روایتی با قرآن کشف نشد، آنگاه نوبت به بررسی سندی می رسد.[2] بنابراین، این روایت نه تنها هیچ مخالفتی با قرآن ندارد، بلکه مصدَّق و مصدِّق قرآن و مبیِّن تمام آیات توحیدیِ آن است، در نتیجه نوبت به بررسی سند آن نمی رسد.



 58- مثل روایات متضافره ی ذیل:

1) عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام یَا مُحَمَّدُ مَا جَاءَکَ فِی رِوَایَةٍ مِنْ بَرٍّ أَوْ فَاجِرٍ یُوَافِقُ الْقُرْآنَ فَخُذْ بِهِ وَ مَا جَاءَکَ فِی رِوَایَةٍ مِنْ بَرٍّ أَوْ فَاجِرٍ یُخَالِفُ الْقُرْآنَ فَلَا تَأْخُذْ بِهِ. تفسیرالعیاشی ج : 1 ص : 8

2) عَن أَبِی جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ علیهما السلام ... انْظُرُوا أَمْرَنَا وَ مَا جَاءَکُمْ عَنَّا فَإِنْ وَجَدْتُمُوهُ لِلْقُرْآنِ مُوَافِقاً فَخُذُوا بِهِ وَ إِنْ لَمْ تَجِدُوهُ مُوَافِقاً فَرُدُّوهُ .... امالی‏ شیخ طوسی ص : 231

3) عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ النَّوْفَلِیِّ عَنِ السَّکُونِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِنَّ عَلَى کُلِّ حَقٍّ حَقِیقَةً وَ عَلَى کُلِّ صَوَابٍ نُوراً فَمَا وَافَقَ کِتَابَ اللَّهِ فَخُذُوهُ وَ مَا خَالَفَ کِتَابَ اللَّهِ فَدَعُوهُ. الکافی ج : 1 ص : 69

4) عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ الثَّانِی علیه السلام فِی مُنَاظَرَتِهِ مَعَ یَحْیَى بْنِ أَکْثَمَ ... قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص فِی حَجَّةِ الْوَدَاعِ قَدْ کَثُرَتْ عَلَیَّ الْکَذَّابَةُ [الْکِذَابَةُ] وَ سَتَکْثُرُ فَمَنْ کَذَبَ عَلَیَّ مُتَعَمِّداً فَلْیَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنَ النَّارِ فَإِذَا أَتَاکُمُ الْحَدِیثُ فَاعْرِضُوهُ عَلَى کِتَابِ اللَّهِ وَ سُنَّتِی فَمَا وَافَقَ کِتَابَ اللَّهِ وَ سُنَّتِی فَخُذُوا بِهِ وَ مَا خَالَفَ کِتَابَ اللَّهِ وَ سُنَّتِی فَلَا تَأْخُذُوا بِه. الاحتجاج ج : 2 ص : 447

5) عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ أَبِیهِ عَنِ النَّضْرِ بْنِ سُوَیْدٍ عَنْ یَحْیَى الْحَلَبِیِّ عَنْ أَیُّوبَ بْنِ الْحُرِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام یَقُولُ کُلُّ شَیْ‏ءٍ مَرْدُودٌ إِلَى الْکِتَابِ وَ السُّنَّةِ وَ کُلُّ حَدِیثٍ لَا یُوَافِقُ کِتَابَ اللَّهِ فَهُوَ زُخْرُفٌ. الکافی ج : 1 ص : 69

6) مُحَمَّدُ بْنُ عِیسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرٍو عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جُنْدَبٍ عَنْ سُفْیَانَ بْنِ السِّمْطِ قَالَ قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام جُعِلْتُ فِدَاکَ إِنَّ الرَّجُلَ لَیَأْتِینَا مِنْ قِبَلِکَ فَیُخْبِرُنَا عَنْکَ بِالْعَظِیمِ مِنَ الْأَمْرِ فَیَضِیقُ بِذَلِکَ صُدُورُنَا حَتَّى نُکَذِّبَهُ قَالَ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام أَ لَیْسَ عَنِّی یُحَدِّثُکُمْ قَالَ قُلْتُ بَلَى قَالَ فَیَقُولُ لِلَّیْلِ إِنَّهُ نَهَارٌ وَ لِلنَّهَارِ إِنَّهُ لَیْلٌ قَالَ فَقُلْتُ لَهُ لَا قَالَ فَقَالَ رُدَّهُ إِلَیْنَا فَإِنَّکَ إِنْ کَذَّبْتَ فَإِنَّمَا تُکَذِّبُنَا. بصائر الدرجات ص : 537

7) عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ أَبِیهِ عَنِ النَّضْرِ بْنِ سُوَیْدٍ عَنْ یَحْیَى الْحَلَبِیِّ عَنْ أَیُّوبَ بْنِ الْحُرِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام یَقُولُ کُلُّ شَیْ‏ءٍ مَرْدُودٌ إِلَى الْکِتَابِ وَ السُّنَّةِ وَ کُلُّ حَدِیثٍ لَا یُوَافِقُ کِتَابَ اللَّهِ فَهُوَ زُخْرُفٌ. الکافی ج : 1 ص : 69

 

70- در این مورد نگاه کنید به: «بررسی روایات برای تأسیس مبنای رجالی» از محمد ذکاوت.


[ دوشنبه 92/7/15 ] [ 10:0 عصر ] [ محمد ذکاوت ] [ نظر ]
.: Weblog Themes By Pichak :.

درباره وبلاگ
امکانات وب
فروش بک لینک