انتساب هر شیء وجودی به خداوند

همه چیز از لحاظ توحید افعالی به خدا نسبت داده می شود مگر نواقص که افاضه ای نیستند و از عوامل خود ناشی می شوند و آن هم اجازه ای اند.

کوری ذاتاً یک نقص است و مستقیماً به خداوند نسبت داده نمی شود. ذات کوری در مقایسه با بینائی برای هرکسی که باشد نقص است و این نقص از کمال مطلق و فیّاض کریم صادر نمی شود. این گونه نیست که چون خدا می دانست که فلانی اگر چشم داشته باشد به کارهائی دست می زند که او را از مسیر هدایت منحرف می کند، پس او را کور آفرید. هرگز چنین نیست. خداوند فقط می دانست که فلانی با چشم بینا به کارهائی دست می زند که او را از مسیر هدایت منحرف می کند و با چشمان کور آن کارها را نمی تواند انجام دهد. خداوند برای دلسوزی بر هدایت او، او را کور نکرد. خداوند رحمانِ رحیم راههای بسیاری برای هدایت کردن و در هدایت نگه داشتن انسانها دارد. علاوه بر این همانطور که می دانید نه تمام کورها این گونه اعمالی را خداوند از آنها سراغ داشته که کسی بگوید خداوند بنابر مصالحشان آنها را کور کرده است و نه تمام بیناها هیچ مشکلی نداشته اند و خداوند دو چشم سالم به آنها داده است.

ادامه دارد...